- Duitsland gaat op 23 februari naar de stembus om een nieuwe regering in het zadel krijgen.
- Voorlopig lijkt een coalitie van CDU/CSU en SDP het meest voor de hand te liggen.
- Zo’n coalitie kan meer gaan investeren in wegen, treinen en digitale infrastructuur. Daarvoor moet de zogenoemde ‘schuldenrem’ wel worden versoepeld.
- Lees ook: Economie Duitsland krimpt in 2024: exportmotor heeft het zwaar
Op 23 februari gaat Duitsland naar de stembus. Politieke experts achten op basis van de laatste peilingen de kans groot dat een nieuwe coalitie zal bestaan uit als de partij van oud-bondskanselier Angela Merkel, CDU/CSU (Union) en de sociaal-democratische SDP van Olaf Scholz.
Samen zouden deze partijen ervoor zorgen dat de Duitse overheid meer investeert in de fysieke en digitale infrastructuur, verbeteringen waar de Duitse economie naar snakt. Daarvoor is wel een versoepeling van de zogenoemde ‘schuldenrem’ nodig, signaleren analisten van ABN AMRO in een vooruitblik op de Duitse verkiezingen. “Duitsland investeert te weinig in digitalisering, wat resulteert in traag internet en stagnerende productiviteitsgroei.”
Kans op coalitie met AfD klein na Duitse verkiezingen
De christendemocratische CDU/CSU leidt op dit moment in de Duitse peilingen met 30 procent van de stemmen. De radicaalrechtse partij AfD volgt op de tweede plaats met 21 procent, een flink gat.
De kans is groot dat de CDU/CSU in februari als winnaar uit de bus komt en vervolgens een coalitie met de AfD afwijst.
De meeste partijen in Duitsland weigeren met de AfD te regeren, vanwege de extreme standpunten van de partij. De meest waarschijnlijke coalitie is daarom een samenwerking tussen CDU/CSU en de SPD, die op de derde plek in de peilingen staat. Dit wordt ook wel de 'Grote Coalitie' genoemd, omdat de twee partijen van oudsher de grootste van het land zijn.
De partijprogramma's van CDU/CSU en de SPD lopen wel flink uiteen. Er kunnen van deze coalitie dan ook mogelijk weinig verregaande structurele hervormingen worden verwacht.
Versoepeling van de schuldenrem opent de deur naar verbeteringen infrastructuur in Duitsland
De zogenoemde Schuldenbremse is de grondwettelijke verplichting om het begrotingstekort te beperken tot maximaal 0,35 procent van het nationaal inkomen. Dit is dus veel lager dan de EU-norm die een maximaal tekort van 3 procent van de economie toestaat.
CDU/CSU was lang tegen het versoepelen van deze beperking, maar partijleider Friedrich Merz lijkt dit plan nu toch te steunen.
Versoepeling van de schuldenrem maakt extra investeringen door de overheid in fysieke en digitale infrastructuur mogelijk. Dat zou aansluiten bij voorstellen uit oud-president Mario Draghi van de Europese Centrale Bank, die afgelopen jaar pleitte voor fors hogere investeringen in onder meer de energietransitie, innovatie en defensie in Europa.
Of een nieuwe Duitse coalitie daadwerkelijk fors gaat investeren in de economie, is nog wel de vraag. De analisten van ABN AMRO schrijven hierover onder meer: "Idealiter zou de extra financiële ruimte die wordt gecreëerd door het versoepelen van de schuldenrem, worden gebruikt om de economie te moderniseren. Innovatieve ideeën ontbreken echter in de verschillende partijprogramma's. Hoewel er wordt gesproken over het verminderen van bureaucratie, ontbreekt een concrete visie."